(HQ Online) - Từ cuối năm 2023 đến nay, khó khăn về hạ tầng giao thông, bến bãi đã khiến cho hoạt động XNK qua cửa khẩu quốc tế Cầu Treo (Hà Tĩnh) rơi vào trầm lắng. Điều đó khiến kim ngạch XNK qua cửa khẩu này từ đầu năm đến nay đã giảm gần 50% so với cùng kỳ năm 2023.
(HQ Online) - Từ cuối năm 2023 đến nay, khó khăn về hạ tầng giao thông, bến bãi đã khiến cho hoạt động XNK qua cửa khẩu quốc tế Cầu Treo (Hà Tĩnh) rơi vào trầm lắng. Điều đó khiến kim ngạch XNK qua cửa khẩu này từ đầu năm đến nay đã giảm gần 50% so với cùng kỳ năm 2023.
Xuất khẩu được hiểu theo tiếng anh là export. Exporter có nghĩa là người xuất khẩu.
Xuất khẩu hàng hóa có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của nền kinh tế:
- Tạo doanh thu cho doanh nghiệp. Bán hàng cho khách nước ngoài là cách mở rộng thị trường ra ngoài biên giới quốc gia, giúp nâng tầm doanh nghiệp trong nước. Đây cũng là một trong những lợi thế chính của thương mại quốc tế. – Bán hàng cho khách hàng nước ngoài là một cách để mở rộng thị trường ra ngoài biên giới quốc gia bằng cách đáp ứng lợi ích của công ty và quốc gia. Xuất khẩu thúc đẩy sản xuất trong nước bằng cách khuyến khích sử dụng lợi thế tuyệt đối và lợi thế so sánh của các quốc gia.
- Góp phần nâng tầm doanh nghiệp quốc gia. Đây cũng là một trong những lợi thế chính của thương mại quốc tế.
- Quảng bá thương hiệu doanh nghiệp và quốc gia trên trường quốc tế. Công ty mạnh xuất khẩu nhiều sản phẩm có giá trị ra thị trường quốc tế, ngoài việc chiếm lĩnh thị trường còn giúp khẳng định tên tuổi của công ty. Một quốc gia có nhiều thương hiệu mạnh cũng tự khẳng định thương hiệu của mình. Điều này được thấy rõ qua sự đóng góp của những tên tuổi lớn cho thương hiệu quốc gia như: Microsoft, Apple (Mỹ), Sony, Toyota (Nhật Bản), Samsung, Huyndai (Hàn Quốc), Lenovo, Alibaba (Trung Quốc)…
- Mang ngoại tệ về cho đất nước. Lợi thế này mang tính vĩ mô và cũng là yếu tố then chốt để các nước khuyến khích hoạt động xuất khẩu nhằm đảm bảo cán cân thanh toán, tăng tích lũy và dự trữ ngoại hối.
Trên thị trường toàn cầu, các thương nhân giao dịch với nhau theo những cách nhất định. Mỗi phương thức xuất khẩu có những đặc điểm và kỹ thuật riêng, tuy nhiên trên thực tế thường sử dụng một trong các phương thức chính sau:
Khái niệm trực tiếp là hoạt động xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ do doanh nghiệp tự sản xuất hoặc mua từ các đơn vị sản xuất trong nước cho khách hàng nước ngoài thông qua các tổ chức của chính doanh nghiệp đó.
Trường hợp công ty tham gia xuất khẩu là công ty thương mại không tự sản xuất thì việc xuất khẩu gồm 2 bước:
Mua hàng tạo nguồn hàng xuất khẩu với các đơn vị, địa phương trong cả nước.
Đàm phán ký kết với các công ty nước ngoài, giao hàng và thanh toán tiền hàng với quý đơn vị.
Là hình thức kinh doanh trong đó đơn vị xuất nhập khẩu làm trung gian thay mặt nhà sản xuất ký kết hợp đồng xuất khẩu, làm các thủ tục cần thiết để xuất khẩu, so với nhà sản xuất và nhờ đó được hưởng một khoản tiền nhất định gọi là hoa hồng. . Hình thức này bao gồm các bước sau:
Chữ ký hợp đồng ủy thác xuất khẩu với các đơn vị toàn quốc.
Ký hợp đồng xuất khẩu, giao nhận và thanh toán hàng hóa ra nước ngoài.
Nhận hoa hồng ủy thác xuất khẩu từ các đơn vị trong nước.
Đối lưu là một trong những phương thức giao dịch xuất khẩu trong đó xuất khẩu gắn liền với nhập khẩu, ở đó người bán đồng thời là người mua. Trong phương thức xuất khẩu này, mục tiêu là thu được một lượng hàng hóa có giá trị tương đương. Do đặc điểm này, phương thức này còn được gọi là xuất nhập khẩu liên kết hay hàng đổi hàng.
Buôn bán đối lưu đã tồn tại lâu đời trong lịch sử quan hệ hàng hóa-tiền tệ, quan hệ lâu đời nhất là hàng đổi hàng và thanh toán bù trừ.
Hàng đổi hàng: Hai bên trao đổi trực tiếp với nhau nhưng hàng hóa có giá trị ngang nhau, việc giao hàng diễn ra gần như đồng thời. Tuy nhiên, trong hàng đổi hàng hiện đại, tiền có thể được sử dụng để thanh toán một phần hàng hóa, điều này thậm chí có thể thu hút 3-4 bên.
Netting xảy ra khi hai bên trao đổi hàng hóa trên cơ sở ghi nhận giá trị của hàng hóa được giao. Hết thời hạn hai bên sẽ đối chiếu sổ sách, so sánh giá trị bàn giao và giá trị nhận về. Số dư, số tiền được giữ để thanh toán theo yêu cầu của chủ nợ.
Giao dịch đối lưu (Counper - Purchase) được thực hiện bởi một phần công nghiệp chế biến, bán thành phẩm và nguyên vật liệu.
Giao dịch này thường kéo dài từ 1 đến 5 năm và giá trị hàng giao đối với khoản thanh toán thường không đạt 100% giá trị hàng mua.
Chuyển nghĩa vụ (Swich) người nhận chuyển nợ cho bên thứ ba.
Các giao dịch đền bù trong đó mọi người trao đổi hàng hóa hoặc dịch vụ để lấy các dịch vụ và ưu đãi (chẳng hạn như ưu đãi đầu tư hoặc hỗ trợ bán sản phẩm) Giao dịch này thường xảy ra trong lĩnh vực thương mại công nghệ quân sự và chi phí vận chuyển các bộ phận và lắp ráp trong khuôn khổ hợp tác công nghiệp. Trong chuyển giao công nghệ, thông thường sẽ tiến hành giao dịch mua vào, trong đó một bên cung cấp toàn bộ thiết bị hoặc cấp bằng sáng chế bí quyết công nghệ cho bên kia và đồng ý mua sản phẩm cho thiết bị hoặc phát minh bí quyết công nghệ.
- Xuất khẩu hàng hóa theo nghị định thư
Là hình thức xuất khẩu hàng hóa (thường là đối ứng nợ) được ký kết theo nghị định thư giữa hai chính phủ.
Đây là một trong những hình thức xuất khẩu mà công ty tiết kiệm được chi phí nghiên cứu thị trường: tìm kiếm khách hàng và khách hàng không gặp rủi ro trong thanh toán.
Trên thực tế, hình thức xuất khẩu này chiếm một tỷ lệ rất nhỏ. Thông thường ở các nước xã hội chủ nghĩa trước đây và ở một số nước có mối quan hệ mật thiết và chỉ có ở một số công ty nhà nước. - Xuất khẩu tại chỗ
Đây là một hình thức kinh doanh mới nhưng đang phát triển do những ưu điểm của nó.
Đặc điểm của loại hình xuất khẩu này là hàng hóa không cần qua biên giới quốc gia mà khách hàng vẫn mua được. Vì vậy, doanh nghiệp xuất khẩu không cần phải thâm nhập thị trường nước ngoài mà khách hàng tự tìm đến doanh nghiệp xuất khẩu.
Mặt khác, doanh nghiệp không cần thực hiện các thủ tục như thủ tục hải quan, mua bảo hiểm hàng hóa… nên tiết giảm được nhiều chi phí.
Trong điều kiện kinh tế hiện nay, xu hướng tạm cư ngày càng trở nên phổ biến, nhìn chung số lượng người đi du lịch nước ngoài ngày càng tăng nhanh. Các doanh nghiệp nhận thức đây là cơ hội tốt để hợp tác với các tổ chức du lịch thực hiện các hoạt động cung ứng hàng hóa, dịch vụ thu ngoại tệ. Hơn nữa, các công ty cũng có thể tận dụng cơ hội này để quảng bá sản phẩm của mình thông qua khách tham quan.
Mặt khác, với việc hình thành hàng loạt khu chế xuất ở nhiều nước cũng là một hình thức xuất khẩu hiệu quả được các nước hướng đến nhiều hơn. Việc thanh toán này cũng rất nhanh chóng và tiện lợi.
Là phương thức kinh doanh trong đó một bên được gọi là bên nhận gia công nguyên vật liệu hoặc bán thành phẩm của một bên khác (gọi là bên thầu phụ) để gia công thành phẩm giao cho bên đặt gia công và nhận tiền công (gọi là phí xử lý). Đối với bên nhận thầu phụ: Phương thức này giúp họ tận dụng được giá rẻ, nguyên vật liệu và nhân công của nước sở tại.
Về phần thầu phụ: Hình thức này giúp họ giải quyết việc làm cho lao động trong nước hoặc nhập thiết bị, công nghệ mới của nước họ, nhằm xây dựng nền công nghiệp quốc gia như Nam Triệu, Tiền, Thái Lan, Singapore….
Là hình thức tái xuất ra nước ngoài những hàng hóa đã nhập khẩu trước đó, chưa qua gia công chế biến tại nước tái xuất thông qua hợp đồng tái xuất bao gồm cả xuất nhập khẩu nhằm thu được lượng ngoại tệ lớn hơn
Hợp đồng này luôn thu hút ba nước xuất khẩu, nước tái xuất khẩu và nước nhập khẩu. Vì vậy, người ta gọi giao dịch tái xuất là giao dịch tay ba hay giao dịch tam giác (Triangirlar transaction).
Tái xuất có thể được thực hiện theo hai cách:
Tái xuất là hàng hóa đi từ nước xuất khẩu sang nước tái xuất rồi lại xuất khẩu từ nước tái xuất sang nước nhập khẩu. Ngược lại với sự di chuyển của hàng hóa là sự di chuyển của tiền tệ, bắt nguồn từ nước nhập khẩu sang nước tái xuất khẩu và nhanh chóng chuyển sang nước xuất khẩu.
Ưu điểm của hình thức xuất khẩu này là doanh nghiệp có thể thu lợi nhuận cao mà không phải tổ chức sản xuất, đầu tư nhà xưởng máy móc thiết bị, khả năng thu hồi vốn cũng nhanh hơn.
Hoạt động tái xuất đòi hỏi sự nhạy bén với tình hình thị trường và giá cả, tính chính xác và chặt chẽ trong hoạt động thương mại. Vì vậy, khi các công ty xuất khẩu theo hình thức này cần phải có đội ngũ nhân sự có trình độ chuyên môn cao.
Kết luận: Với bất kỳ số lượng xuất khẩu nào kể trên, người xuất khẩu cần phải cẩn thận và tìm hiểu các thủ tục cần thiết để công việc diễn ra nhanh chóng và thuận lợi. Và một trong những bước quan trọng có thể kể đến dịch vụ hải quan phù hợp để tránh những rủi ro có thể xảy ra, nhằm giảm thiểu thiệt hại cho doanh nghiệp trong quá trình xuất khẩu hàng hóa.